Muziek&Liturgie - Maandblad van de Koninklijke Vereniging van Organisten en Kerkmusici

■ Home > Augustus 2009

Augustus 2009
Themanummer: Willem Mudde (1909-1984)

Willem Mudde 1909-1984

Dit jaar is het precies 100 jaar geleden dat de kerkmusicus Willem Mudde werd geboren. Mudde was de drijvende kracht achter de kerkmuzikale vernieuwingen binnen de Lutherse kerk van na de Tweede Wereldoorlog. Sebastiaan 't Hart geeft een beknopt overzicht van Muddes leven en werk.

Na zijn orgelstudie bij Jan Zwart (zijn latere schoonvader), ging Mudde in 1940 naar Berlijn om verder te studeren aan de Hochschule für Kirchen- und Schulmusik te Berlijn. Hier deed Mudde inspiratie op om in Nederland een 'wedergeboorte' van muziek en liturgie tot stand te brengen. De oprichting van de Lutherse Werkgroep voor Kerkmuziek in 1946 past in die lijn.

Willem Frederik Antonius Mudde (1909-1984).

Om de uitvoering van (nieuwe) lutherse kerkmuziek te bevorderen, richtte Mudde in 1947 het Utrechts Motetgezelschap op. Naast muziek van Distler, Pepping, Reda en Mudde zelf stonden ook steevast werken van Schütz, Praetorius en Hassler op het programma.

Om zijn visie op kerkmuziek uit te dragen, had Mudde ook de beschikking over het in 1951 voor het eerst verschenen tijdschrift Musica Sacra. Mudde was (hoofd-)redacteur en doorgaans de enige auteur. Ook tijdens de diverse studie- en werkweken kon hij zijn ideeën over kerkmuziek voor het voetlicht brengen.

Wim Kloppenburg in gesprek met Willem Mudde

Ter gelegenheid van Willem Mudde's 50-jarig jubileum als kerkmusicus verscheen in 1977 de bundel In de hof der evangelische kerkmuziek. Dit vormde voor Wim Kloppenburg de aanleiding om Mudde te interviewen voor de IKON-radio. In dit nummer van M&L een transcript van een gedeelte van dat interview.

De bundel In de hof der evangelische kerkmuziek

Mudde vertelt in het interview uitgebreid over de manier waarop hij in aanraking kwam met de renaissance in de kerkmuziek die in Duitsland was ontstaan. Ook verantwoordt hij zijn keuze om vlak na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in Berlijn te gaan studeren.

De inspiratie die Mudde in Duitsland had opgedaan, heeft hij in Nederland proberen te verspreiden. Daarbij stond voorop dat hij kerkmuziek niet zag als een kleine zaak, maar als een groot gebeuren in de kerk: "Hoe graag ik ook psalmodisch zing en hoe graag ik ook liederen in eenvoudige bewerkingen uitvoer, het ideaal moet blijven, in elk geval is dat mijn ideaal, de grote kerkmuziek te brengen."

Mudde: Ik vertel (verder) wat ik gehoord heb

Het tijdschrift Musica Sacra bood Willem Mudde een dankbaar platform om te publiceren over de lutherse kerkmuziek. Daarnaast verschenen artikelen van zijn hand in andere periodieken. Oane Reitsma voert de lezer met een kritische blik langs Muddes belangrijkste artikelen en lezingen.

Het orgel van de Lutherse kerk te Den Haag, waaraan Mudde van 1966 tot 1984 verbonden was.

Mudde ziet zich als auteur vooral als een doorgeefluik: 'Ik vertel (verder) wat ik gehoord heb'. Hij komt in essentie niet terug op eens ingenomen standpunten, maar blijft trouw aan wat hij eerder schreef. Het aanstekelijke enthousiasme en nobele vechten voor de goede zaak van de kerkmuziek spat van Muddes artikelen af.

Reitsma plaatst een aantal kritische kanttekeningen bij Muddes lutherse theologische opvattingen. Ook diens wat eenzijdige kijk op de muziekgeschiedenis komt aan bod. Want hoe enthousiast Mudde was over de generatie Pepping, Disler, Micheelsen en Reda, over de generatie die hen zou moeten opvolgen zwijgt hij. Reitsma besluit zijn artikel dan ook met de prikkelende vraag: "Hoe gaat het verder op de lijn die Mudde met anderen zo vol overtuiging heeft ingezet?"

Link
OLVG Dienst Geestelijke Verzorging

Meer informatie

Meer informatie over de hier genoemde onderwerpen vindt u in het augustus-nummer van Muziek&Liturgie.

U kunt dit nummer bestellen bij de secretaris van de KvOK.

Variations on De wereld is gewonnen

In het aprilnummer van Muziek&Liturgie vindt u als muziekbijlage Variations on De wereld is gewonnen van Simon Whalley. Dick Sanderman heeft hiervan een geluidsopname gemaakt, die u hier online kunt beluisteren.

Geluidsopname
De wereld is gewonnen (mp3-bestand).

Index muziekbijlagen

In de loop van de jaren zijn in Muziek&Liturgie, en voorheen in Organist&Eredienst, tal van muziekbijlagen verschenen. Bent u op zoek naar een bepaalde liedbewerking? Kijk dan in het menu onder het kopje 'Index muziekbijl.'.

Link
Psalmen 1959-1968
Psalmen vanaf 1968
Gezangen